Słowa są najpotężniejszą bronią

„Słowa są najpotężniejszą bronią, jaką się ludzkość posługuje"

R. Kipling

Wskazówki logopedyczne dla rodziców dzieci w wieku 0-6

Prawidłowy rozwój mowy dziecka


Rozwój mowy trwa kilka lat i przebiega etapami:

  • I okres - melodii (od urodzenia do 1 roku życia)

  • II okres - wyrazu (między 1 a 2 rokiem życia)

  • III okres - zdania (między 2 a 3 rokiem życia)

  • IV okres - swoistej mowy dziecięcej (od 3 do 7 lat).

Każde dziecko ma indywidualne tempo rozwoju mowy. Niejednakowa jest też kolejność pojawiania się poszczególnych głosek. Należy pamiętać, że opóźnienie w ramach poszczególnych etapów rozwoju nie powinno przekraczać kilku miesięcy.

Normy rozwojowe:

  • 2-3 miesiąc życia - głużenie (odruchowe dźwięki gardłowe, najczęściej przypominające k, g, eh).

  • 6-7 miesiąc życia - gaworzenie (świadome powtarzanie dźwięków zasłyszanych od otoczenia, najczęściej są to sylaby).

  • 7-9 miesiąc życia - pierwsze reakcje na wołanie po imieniu, proste polecenia i zakazy.

Koniec pierwszego roku życia - moment, w którym dziecko rozumie, że otaczający ludzie i przedmioty mają swoje nazwy; pierwsze wyrazy (zwykle mama, tata, baba).

  • 13 - 18 miesiąc życia - opanowanie elementarnego zasobu słów (określających osoby i przedmioty z najbliższego otoczenia); wyrazy są wymawiane zwykle w formie pierwszej lub ostatniej sylaby (np. kot-ot); pierwsze łączenie dwóch wyrazów.

  • około 2 roku życia - pierwsze proste zdania.

  • około 2 i pół lat - używanie zaimka „Ja"

  • około 3 roku życia - zdania dłuższe (złożone z 4-5 słów); dziecko używa wszystkie samogłoski a ze spółgłosek: p, pi, bi, m, mi, f, fi, w, wi, t, d, n, 1, li, ś, ź, ć, dź, ń, j, ł, k, ki, g, gi, eh, chi.

  • w wieku 4 lat - umiejętność opowiadania bajki, zdarzenia, wymawianie s, z, c, dz.

  • w wieku 5-6 lat - pojawienie się sz, ż, cz, dż, r.

Wymowa dziecka 6-letniego powinna być poprawna pod względem artykulacyjnym, a w wieku 7 lat również prawidłowa pod względem gramatycznym.


RODZICU!

Aby rozwój mowy u Twojego dziecka przebiegał prawidłowo:

  • Mów wolno, wyraźnie, z zachowaniem odpowiedniej intonacji i modulacji głosu, właściwej mimiki i gestykulacji.

  • Nie używaj tzw. „języka dziecięcego".

  • Od pierwszego dnia życia mów do dziecka jak najczęściej i wynagradzaj jego aktywność w zakresie „rozmowy" głosem, uśmiechem, przytuleniem, kontaktem wzrokowym itp.

  • Dziecko musi poznać mechanizm mowy poruszając językiem, wargami... Bardzo ważne więc, by przyswoiło sobie takie umiejętności jako ssanie, lizanie, żucie i gryzienie oraz dmuchanie.

  • Jak najczęściej śpiewaj dziecku, wprowadzaj zabawy z elementami śpiewu, gestu, ruchu i tańca.

  • Baw się z dzieckiem w „szeptanki", by zwiększyć zakres ekspresji mowy.

  • Dbaj o stan zdrowia dziecka, szczególnie o górne drogi oddechowe i uszy, ponieważ często przyczynami wad wymowy są: niedosłuch, nieprawidłowa budowa narządów mowy (m.in. wady zgryzu, uzębienia, rozszczepy warg, podniebienia, skrócone wędzidełko języka), trudności w oddychaniu przez nos, przerost trzeciego migdałka.

  • Prawidłowemu rozwojowi narządów mowy sprzyja karmienie piersią przez pierwszy rok życia, a butelką nie dłużej niż do 2 lat.

  • Ucz wierszyków, rymowanek, wyliczanek i wspólnie z dzieckiem je recytuj.

  • Opowiadaj i czytaj bajki (odpowiednie do wieku dziecka).

  • Wprowadzając nowe słowa, wyjaśnij ich znaczenie.

  • Świadomie zadecyduj, ile czasu i jakie programy w telewizji i z kaset video może oglądać dziecko. Staraj się oglądać je razem z dzieckiem, gdyż im mniejsze, tym mniej rozumie z tego co ogląda i wymaga tłumaczenia treści na bieżąco. Ze starszym należy podyskutować po emisji programu.

  • Przedwcześnie nie ucz dziecka języka obcego.

  • Zachęcaj do zabaw ruchowych, manipulacyjnych, konstrukcyjnych, malowania, rysowania, lepienia itp.

  • Gdy dziecko mówi do Ciebie, odwróć się w jego stronę i słuchaj uważnie. Podtrzymuj jego opowiadanie przez stosowne pytania i odpowiedzi.

  • Zawsze odpowiadaj na pytania.

  • Angażuj dziecko w rozwiązywanie prostych problemów, zadając pytania, proponując różne rozwiązania, proś o wyrażanie swojej opinii.

  • Ułatwiaj dziecku jak najczęstsze kontakty z innymi dziećmi, by zwiększyć jego umiejętności językowe i społeczne.

  • Nie zmuszaj dziecka leworęcznego do posługiwania się ręką prawą w okresie kształtowania mowy, ponieważ zaburza to funkcjonowanie mechanizmu mowy i może prowadzić do jąkania.

  • Nie poprawiaj błędów dziecka wprost. Powtórz to co powiedziało , ale prawidłowo.

  • Nie wymagaj zbyt wczesnego wymawiania poszczególnych głosek, ponieważ dziecko zmuszane do artykulacji zbyt trudnych dla niego głosek, często zaczyna je zniekształcać i wymawiać nieprawidłowo.

  • Nie zawstydzaj i nie karaj dziecka za nieprawidłową wymowę.

  • Obserwuj, czy rozwój mowy dziecka przebiega prawidłowo. Jeśli odczuwasz niepokój, zasięgnij porady w poradni psychologiczno-pedagogicznej lub logopedycznej

Porady logopedyczne w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej:

  • usługi są bezpłatne i dobrowolne,

  • nie jest wymagane skierowanie od lekarza,

  • konieczność zgłaszania się z dziećmi rodziców lub prawnych opiekunów,

  • placówka oświatowa,

  • termin przyjęcia należy wcześniej uzgodnić telefonicznie lub osobiście w sekretariacie
     

Wytworzył:
Małgorzata Kapela
Udostępnił:
Biba Ewa
(2011-11-04 23:14:16)
Ostatnio zmodyfikował:
Biba Ewa
(2011-11-04 23:20:13)
DRUKUJ TĘ STRONĘ Obrazek drukarki   ZAMKNIJZamknij